Dnia 25 września 2022 roku została powołana Parafialna Rada Duszpasterska oraz Parafialna Rada Ekonomiczna. W skład obu rad wchodzą członkowie wspólnoty parafialnej reprezentujący struktury wieku, zawodu, stanu, wykształcenia, a nawet zamieszkania.
Kontakt do Rady:
STATUT PARAFIALNEJ RADY DUSZPASTERSKIEJ
POWOŁANIE RADY, SKŁAD OSOBOWY I KADENCJA
Zgodnie z dekretem Biskupa Ełckiego z dnia 30 grudnia 1997 roku, proboszcz każdej parafii na terenie Diecezji Ełckiej ma obowiązek powołać Parafialną Radę Duszpasterską (PRD), której on sam przewodniczy.
Zadaniem PRD jest niesienie pomocy proboszczowi, z głosem doradczym, w jego posłudze duszpasterskiej.
Skład PRD ma odzwierciedlać, na ile to możliwe, przekrój społeczny całej parafii z uwzględnieniem struktury wieku, zawodu, stanu, wykształcenia, a nawet zamieszkania; w tym ostatnim przypadku, w parafiach miejskich, głównie większych liczebnie, winny być reprezentowane wszystkie okręgi czy dzielnice; w parafiach typowo wiejskich – w PRD winni zasiadać przedstawiciele wszystkich wsi.
Do PRD wchodzą z urzędu: proboszcz, wikariusze parafialni, rektor kościoła usytuowanego na terenie danej parafii, oraz nauczyciel religii; gdy jest ich więcej, przedstawiciel przez nich wybrany zwykłą większością głosów.
Skład PRD z wyboru lub nominacji proboszczowskiej uzupełniają: przedstawiciel instytutu życia konsekrowanego, przedstawiciel świeckich parafian, którzy w powszechnym odczuciu całej wspólnoty parafialnej są godni takiej reprezentacji, przy czym głos decydujący w tej ocenie zawsze należy do proboszcza. Jeżeli swych przedstawicieli do PRD wybierają sami parafianie, np. w poszczególnych dzielnicach lub wioskach, elekcję zatwierdza proboszcz po uprzedniej konsultacji z dziekanem.
Ilość członków PRD winna być dostosowana do wielkości i potrzeb parafii, nie może jednak liczyć mniej niż 10 i nie więcej aniżeli 30 osób.
Powołanym członkom PRD nominację wystawia proboszcz w następującym brzmieniu: „W oparciu o Statut Parafialnej Rady Duszpasterskiej, zatwierdzony przez Biskupa Ełckiego w dniu 30 grudnia 1997 roku, niniejszym powołuję N.N. na członka Parafialnej Rady Duszpasterskiej parafii …………………, w dekanacie …………………, na okres 5-ciu lat. Życzę błogosławieństwa Bożego w wypełnianiu tej funkcji dla dobra naszej wspólnoty parafialnej:.
Miejscowość ………………., data ………………, podpis proboszcza.
Ustalony przez proboszcza skład PRD zatwierdza dziekan, zaś w parafiach dziekańskich jednostką nadrzędną jest Kuria. Zatwierdzenie należy uzyskać przed wystawieniem nominacji dla poszczególnych członków.
Przed objęciem funkcji, członkowie PRD obowiązani są złożyć na ręce proboszcza – podczas niedzielnej Mszy św. – przyrzeczenie: „Ja N.N. przyrzekam Bogu w Trójcy Świętej Jedynemu, iż powierzone mi członkostwo w Parafialnej Radzie Duszpasterskiej będę spełniał sumiennie w zgodzie z przepisami prawa kanonicznego. Tak mi dopomóż Bóg oraz Święta Ewangelia, której dotykam moją ręką”. Formułę tę wypowiadają poszczególni członkowie osobno względnie powtarzają ją razem za proboszczem, po czym podchodzą do ołtarza, aby dotknąć Ewangelię i złożyć na niej pocałunek.
Kadencja PRD trwa pięć lat. Ci sami członkowie mogą być powołani na następną kadencję. Dopuszcza się możliwość przedłużenia kadencji PRD powagą proboszcza w składzie niezmienionym, uzyskawszy na to wcześniejszą zgodę dziekana. Wskazaną rzeczą byłoby, aby część PRD uległa odnowieniu, dając w ten sposób możność zasiadania w niej nowym członkom parafii.
W uzasadnionych przypadkach proboszcz może odwołać członka PRD, zawiadamiając o tym dziekana i uzasadniając wobec niego swój zamiar. W parafiach dziekańskich należy odnieść się z tą sprawą do Kurii. Na rozwiązanie całej PRD w czasie trwania kadencji proboszcz musi uzyskać zgodę ordynariusza miejsca.
Działalność PRD zostaje zawieszona z chwilą zawakowania parafii; nowy proboszcz – po kanonicznym objęciu urzędu – albo potwierdza dotychczasową PRD, albo na jej miejsce powoduje nową w ciągu trzech miesięcy, najpóźniej w ciągu pół roku.
KOMPETENCJA I DZIAŁALNOŚĆ RADY
Zgodnie z kan. 536 § 1 Kodeksu Prawa kanonicznego PRD jest z natury rzeczy organem doradczym proboszcza, na którym wyłącznie spoczywa odpowiedzialność za całość apostolstwa.
Do poszczególnych zadań PRD należy m.in.: pobudzanie i rozwijanie inicjatywy duszpasterskiej parafii, wspomaganie kapłanów w dziele apostolskim oraz pracy katechetycznej, wyrażanie opinii w sprawach dotyczących parafii (wyjąwszy kwestie materialne parafii, ponieważ te wchodzą w kompetencje Parafialnej Rady Ekonomicznej), budzenie odpowiedzialności wśród innych parafian, zajmowanie się akcją charytatywną w parafii, głównie co się tyczy osób starszych i chorych, rodzin wielodzietnych i rozbitych, zaniedbanych dzieci i młodzieży, docieranie do parafian stojących z dala od Kościoła, współdziałanie z proboszczem w realizowaniu podjętych decyzji, nigdy zaś wbrew jego woli.
PRD może omawiać sprawy materialno-gospodarcze parafii wtedy, gdy mają one bezpośredni związek z duszpasterstwem (np. kościół i jego otoczenie, sale katechetyczne, pomoce do nauczania religii, itp.). Jednak dla dobra parafii wypada debatować nad nimi z Radą Ekonomiczną na wspólnym posiedzeniu.
Zwoływanie PRD należy do proboszcza, przynajmniej raz na kwartał, ustalanie porządku obrad oraz pisemne zaproszenie na wyznaczoną sesję wszystkich członków.
Przewodniczenie posiedzeniu PRD należy do proboszcza. Obrady odbywają się w urzędowych pomieszczeniach parafii.
PRD winna wybrać spośród siebie sekretarza, do którego należy sporządzenie protokołów z poszczególnych posiedzeń; protokół ma być odczytany i przyjęty na kolejnym posiedzeniu celem dokonania analizy podjętych uchwał pod kątem ich realizacji. W przypadku niewykonania postanowień, należy podać tego przyczyny. Księgę protokołów przechowuje się w archiwum parafialnym, która podlega wizytacji dziekańskiej i biskupiej.
Proboszcz podaje do wiadomości parafian informacje z posiedzeń PRD.- Sprawy sporne między PRD a proboszczem rozstrzyga w trybie zwyczajnym dziekan jako instancja nadrzędna; dziekan też czuwa nad tym, by działalność PRD na jego terenie była prowadzona zgodnie z potrzebami całego Kościoła diecezjalnego i ku jego pożytkowi. W przypadku różnicy stanowisk, jakie mogą zaistnieć na linii PRD – dziekan, należy odnieść się do ordynariusza miejsca, do którego należy ostateczna decyzja.
PARAFIALNA RADA EKONOMICZNA
STATUT PARAFIALNEJ RADY EKONOMICZNEJ
POWOŁANIE RADY, SKŁAD OSOBOWY I KADENCJA
W każdej parafii proboszcz jest zobowiązany powołać Parafialną Radę Ekonomiczną (PRE), której głównym zadaniem jest wspieranie proboszcza przy podejmowaniu określonych czynności natury ekonomicznej (kan. 537; 1280 KPK).
PRE składa się z trzech lub więcej osób, w zależności od wielkości parafii, odznaczających się prawością i, gdy tylko to możliwe, biegłością w sprawach gospodarczych.
Mając na uwadze wymogi p. 2, członków PRE wybiera sam proboszcz, po uprzedniej konsultacji z parafianami oddanymi Kościołowi i zatroskanymi o dobro całej wspólnoty parafialnej.
Ustalony przez proboszcza skład PRE winien uzyskać zatwierdzenie dziekana; dla PRE w parafii dziekańskiej aprobata należy do ordynariusza miejsca.
Przed objęciem funkcji członkowie PRE składają na ręce proboszcza – z reguły w czasie niedzielnej Mszy św. – następujące przyrzeczenie: Ja N.N. przyrzekam Bogu w Trójcy Świętej Jedynemu, iż powierzony mi mandat w Parafialnej Radzie Ekonomicznej wypełnię rzetelnie i sumiennie oraz w zgodzie z przepisami prawa. Tak mi dopomóż Bóg oraz Święta Ewangelia, której dotykam moją ręką”.
Kadencja PRE trwa pięć lat, jednakże po upływie tego czasu może ona sprawować swoje zadanie przez następne kadencje.
Z PRE są wykluczeni krewni i powinowaci proboszcza, choćby byli prawdziwymi ekspertami w sprawach ekonomicznych.
Członka PRE można odwołać w czasie trwania kadencji tylko w nadzwyczajnych i uzasadnionych przypadkach, zawiadamiając o tym dziekana i uzasadniając na piśmie swoją decyzję; dla parafii dziekańskiej jednostką nadrzędną w tej materii jest ordynariusz miejsca.
KOMPETENCJA I DZIAŁALNOŚĆ RADY
PRE jest organem doradczym i wspierającym proboszcza w sprawach ekonomiczno-finansowych parafii. Jej ustalenia mają być wskazaniami dla proboszcza. Gdyby proboszcz a nimi się nie zgadzał, zobowiązany jest swoje stanowisko należycie uzasadnić.
Ponieważ w zakres kompetencji PRE wchodzi jedynie majątek ściśle kościelny, czyli stanowiący własność parafialną, PRE nie może ingerować w dobra, które przeznaczone są wyłącznie na utrzymanie proboszcza.
W imieniu PRE wszystkie czynności prawne załatwia sam proboszcz, który jej przewodniczy; proboszcz troszczy się również o to, aby dobra parafii były administrowane zgodnie z przepisami kan. 1281-1288 (por. też kan. 532).
PRE, oprócz zadań, jakie zostały jej zlecone przez Kodeks Prawa Kanonicznego w tytule: „Dobra doczesne Kościoła”, zajmuje się w szczególności: budową nowych obiektów parafialnych względem remontem starych, wyszukuje i zakupuje materiały budowlane, nadzoruje prace budowlane, pozyskuje środki finansowe, zajmuje się dzierżawą gruntów, ocenia projekty gospodarcze z możliwością ich realizacji, informuje proboszcza o społecznym odbiorze tych zamierzeń wśród parafian, opiniuje warunki pracy i płacy stałych i czasowych pracowników kościelnych, których angażuje proboszcz, doradza proboszczowi przy ich zwalnianiu i zatrudnianiu nowych itp.
W najszczególniejszy sposób powierza się PRE troskę o majątek kościelny na wypadek śmierci proboszcza oraz w wypadkach losowych, jak: pożar, powódź, kradzież itp.; we wszystkich tych przypadkach podejmuje działania zabezpieczające.
W posiedzeniach PRE biorą udział wikariusze, którzy za wiedzą i zgodą proboszcza mogą delegować spośród siebie swego przedstawiciela.
Do proboszcza należy zwołanie PRE, przynajmniej dwa razy w roku; gdy wymaga tego potrzeba, sesje PRE mogą odbywać się częściej.
Wszyscy członkowie PRE muszą być powiadomieni przez proboszcza o terminie posiedzenia i nań wezwani; obradom przewodniczy proboszcz według ustalonego wcześniej porządku. Uczestnicy posiedzeń zobowiązani są do zachowania tajemnicy służbowej, chyba że z natury rzeczy wynika ich publiczny charakter.
Celem sporządzania protokołów posiedzeń, PRE wybiera spośród siebie sekretarza; spisany przez niego protokół odczytuje na następnym posiedzeniu PRE.
Księga protokołów ma być przechowywana w archiwum parafialnym; podlega ona wizytacji biskupiej i dziekańskiej.
Sprawy sporne pomiędzy PRE a jej przewodniczącym-proboszczem rozpatruje dziekan jako instancja nadrzędna; ordynariusz miejsca jako instancja ostateczna.
* * *
KODEKS PRAWA KANONICZNEGO
Kan. 537
W każdej parafii powinna być rada do spraw ekonomicznych, która rządzi się nie tylko przepisami prawa powszechnego, lecz także normami wydanymi przez biskupa diecezjalnego. Wierni dobrami zgodnie z tymi normami świadczą proboszczowi pomoc w administrowaniu dobrami parafialnymi, z zachowaniem przepisu kan. 532.
Kan. 532
W załatwianiu wszystkich czynności prawnych proboszcz występuje w imieniu parafii, zgodnie z przepisami prawa. Ma również troszczyć się o to, by dobra parafii były administrowane według norm kan. 1281-1288.
Kan. 1280
Każda osoba prawna powinna mieć własną radę do spraw ekonomicznych lub przynajmniej dwóch doradców, którzy mają wspierać zarządcę w wypełnianiu jego zadań, zgodnie ze statutami.
Kan. 1281
§ 1. Przy zachowaniu przepisów statutów, zarządcy nieważnie wykonują czynności, które przekraczają granice i sposób zwyczajnego zarządzania, jeśli nie uzyskali wcześniej pisemnego upoważnienia od ordynariusza.
§ 2. W statutach winny być określone czynności przekraczające granice i sposób zwyczajnego zarządzania. Jeśli zaś statuty milczą w tej sprawie, biskup diecezjalny, wysłuchawszy zdania Rady do spraw ekonomicznych, powinien określić tego rodzaju czynności w odniesieniu do podległych mu osób.
§ 3. Osoba prawna nie jest zobowiązana odpowiadać za czynności nieważnie podjęte przez zarządców, chyba tylko wtedy i o tyle, o ile odniosła z nich korzyść. Będzie zaś odpowiadała osoba prawna za czynności, niezgodnie z prawem, ale ważnie przez administratorów podjęte, z zachowaniem prawa do skargi lub rekursu przeciw zarządcom, którzy wyrządzili jej szkody.
Kan. 1282
Wszyscy, tak duchowni, jak świeccy, którzy na podstawie prawnego tytułu mają udział w zarządzie dobrami kościelnymi, obowiązani są wykonywać swoje funkcje w imieniu Kościoła, zgodnie z przepisami prawa.
Kan. 1283
Zanim zarządcy obejmą swoje zadanie:
1° powinni wobec ordynariusza lub jego delegata złożyć przysięgę, że będą dobrze i sumiennie zarządzać;
2° należy sporządzić dokładny i szczegółowy inwentarz, który winni oni podpisać, rzeczy nieruchomych, rzeczy ruchomych czy to kosztownych, czy należących do dóbr kultury, czy też innych, z opisem ich wartości, a sporządzony należy zweryfikować;
3° jeden egzemplarz tego inwentarza powinien być przechowywany w archiwum zarządu, drugi zaś w archiwum kurii; w obydwu egzemplarzach trzeba odnotowywać każdą zmianę, jaka zachodzi w stanie majątkowym.
Kan. 1284
§ 1. Wszyscy zarządcy mają wypełniać swoje zadanie ze starannością dobrego gospodarza.
§ 2. Powinni zatem:
1° czuwać, ażeby powierzone ich pieczy dobra nie przepadły lub nie doznały jakiejś szkody, zawierając w tym celu w razie potrzeby odpowiednie umowy ubezpieczające;
2° troszczyć się, żeby własność dóbr kościelnych była zabezpieczona środkami ważnymi według prawa państwowego;
3° przestrzegać przepisów zarówno prawa kanonicznego, jak i państwowego, albo wydanych przez fundatora, ofiarodawcę lub uprawnioną władzę, a zwłaszcza starać się, by Kościół nie poniósł szkody wskutek nie przestrzegania ustaw państwowych;
4° pobierać skrupulatnie i we właściwym czasie dochody z dóbr i należności, pobrane zaś przechowywać bezpiecznie i używać ich zgodnie z wolą fundatora albo z normami prawnymi;
5° wypłacać w ustalonych terminach procenty, należne z tytułu pożyczki lub zastawu, czuwając nad odpowiednim zwrotem głównej sumy długu;
6° pieniądze pozostałe po pokryciu wydatków, które mogą być korzystnie ulokowane, ulokować za zgodą ordynariusza na korzyść osoby prawnej;
7° mieć należycie prowadzone księgi przychodów oraz rozchodów;
8° pod koniec każdego roku sporządzić sprawozdanie z zarządu;
9° dokumenty i dowody, na których opierają się prawa Kościoła lub instytucji do majątku, należycie porządkować i przechowywać w odpowiednim archiwum oraz strzec ich; autentyczne zaś ich odpisy, gdy się to da łatwo uczynić, złożyć w archiwum kurii.
§ 3. Usilnie zaleca się, ażeby zarządcy co roku sporządzali zestawienia przewidywanych przychodów i wydatków. Natomiast prawo partykularne może je nakazać i określić dokładniej sposoby, jak mają być sporządzane.
Kan. 1285
Jedynie w ramach zwyczajnej administracji mogą zarządcy z dóbr ruchomych, nie należących do stałego majątku, dawać ofiary na cele pobożności lub chrześcijańskiej miłości.
Kan. 1286
Zarządcy dóbr:
1° w umowach o pracę powinni dokładnie przestrzegać również przepisów państwowych, dotyczących pracy i życia społecznego, zgodnie z zasadami podawanymi przez Kościół;
2° tym, którzy na podstawie umowy o najem podejmują pracę, mają wypłacać sprawiedliwe i słuszne wynagrodzenie, tak ażeby mogli odpowiednio zaspokoić potrzeby własne i swojej rodziny.
Kan. 1287
§ 1. Zarządcy, tak duchowni, jak i świeccy, jakichkolwiek dóbr kościelnych, które nie zostały zgodnie z prawem wyjęte spod władzy rządzenia biskupa diecezjalnego, obowiązani są przedkładać każdego roku sprawozdanie ordynariuszowi miejsca, który przesyła je Radzie do spraw ekonomicznych celem sprawdzenia. Zwyczaj przeciwny jest odrzucony.
§ 2. Z dóbr ofiarowanych przez wiernych na rzecz Kościoła, zarządcy powinni przedstawiać wiernym odpowiednie sprawozdania, według norm, które winno określić prawo partykularne.
Kan. 1288
Zarządcy nie powinni w imieniu publicznej osoby prawnej ani wszczynać sprawy, ani zawiązywać sporu w sądzie państwowym, dopóki nie uzyskają pisemnego zezwolenia własnego ordynariusza.